Kính hiển vi là gì? Phân loại, ứng dụng, nguyên lý hoạt động 

Kính hiển vi là gì? 

Kính hiển vi là gì? Kính hiển vi là một dụng cụ quang học được sử dụng để quan sát các vật thể có kích thước rất nhỏ mà mắt thường không thể nhìn thấy được. Nó hoạt động bằng cách phóng đại hình ảnh của vật thể, cho phép chúng ta nhìn thấy các chi tiết nhỏ bé mà bình thường không thể nhận ra. 

Lịch sử phát triển của kính hiển vi

Kính hiển vi đầu tiên được phát minh vào thế kỷ 16 bởi Zacharias Janssen và Hans Lippershey. 

Kính hiển vi quang học được cải tiến liên tục qua nhiều thế kỷ bởi các nhà khoa học như Robert Hooke, Antonie van Leeuwenhoek, Christiaan Huygens, và Ernst Abbe. 

Kính hiển vi điện tử được phát minh vào đầu thế kỷ 20 bởi Ernst Ruska và Max Knoll. 

Kính hiển vi quét đầu dò được phát minh vào thập niên 1980 bởi Gerd Binnig và Heinrich Rohrer. 

Nguyên lý hoạt động của kính hiển vi

Kính hiển vi hoạt động dựa trên nguyên tắc khúc xạ ánh sáng. Khi ánh sáng đi qua thấu kính, nó sẽ bị bẻ cong và hội tụ tại một điểm. Điểm hội tụ này được gọi là tiêu điểm. Kính hiển vi sử dụng hai thấu kính: 

• Thấu kính vật kính: Là thấy kính nằm gần vật thể cần quan sát, có nhiệm vụ thu thập ánh sáng từ vật thể và hội tụ tại tiêu điểm. 
• Thấu kính thị kính: Là thấy kính nằm gần mắt người quan sát, có nhiệm vụ phóng đại hình ảnh của vật thể được tạo bởi thấu kính vật kính. 

Độ phóng đại của kính hiển vi được tính bằng công thức: 

Độ phóng đại = Độ phóng đại của thị kính x Độ phóng đại của vật kính 

Cấu tạo của kính hiển vi quang học

Kính hiển vi quang học bao gồm các bộ phận sau: 

• Chân đế: Giúp giữ vững kính hiển vi. 
• Thân kính: Nối giữa chân đế và bệ đỡ. 
• Bệ đỡ: Nơi đặt tiêu bản. 
• Kẹp tiêu bản: Giữ cố định tiêu bản trên bệ đỡ. 
• Vật kính: Nằm gần vật thể cần quan sát, có nhiệm vụ thu thập ánh sáng từ vật thể và hội tụ tại tiêu điểm. 
• Thị kính: Nằm gần mắt người quan sát, có nhiệm vụ phóng đại hình ảnh của vật thể được tạo bởi thấu kính vật kính. 
• Hệ thống chiếu sáng: Cung cấp ánh sáng cho vật thể cần quan sát. 
• Núm chỉnh tiêu cự: Giúp điều chỉnh độ nét của hình ảnh. 

Cách sử dụng kính hiển vi quang học

• Bật hệ thống chiếu sáng. 
• Đặt tiêu bản lên bệ đỡ và cố định bằng kẹp tiêu bản. 
• Chọn vật kính có độ phóng đại phù hợp. 
• Nhìn vào thị kính và điều chỉnh núm chỉnh tiêu cự cho đến khi hình ảnh được rõ nét. 
• Di chuyển tiêu bản để quan sát các chi tiết khác nhau của vật thể. 

Phân loại kính hiển vi

Có nhiều loại kính hiển vi khác nhau được sử dụng cho các mục đích khác nhau. Dưới đây là một số loại kính hiển vi phổ biến: 

• Kính hiển vi quang học: Loại kính hiển vi sử dụng ánh sáng可见 để quan sát vật thể. Đây là loại kính hiển vi phổ biến nhất và được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như sinh học, y học, hóa học, vật liệu học, v.v. 
• Kính hiển vi điện tử: Loại kính hiển vi sử dụng chùm electron để quan sát vật thể. Kính hiển vi điện tử có độ phóng đại cao hơn nhiều so với kính hiển vi quang học và có thể quan sát các vật thể có kích thước rất nhỏ, thậm chí là các nguyên tử. 
• Kính hiển vi quét đầu dò: Loại kính hiển vi sử dụng một đầu dò nhỏ để quét bề mặt của vật thể và tạo ra hình ảnh 3D của vật thể. Kính hiển vi quét đầu dò có thể được sử dụng để quan sát các vật thể có kích thước nano. 

Ứng dụng của kính hiển vi công nghiệp

Kính hiển vi công nghiệp được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như: 

• Kiểm tra chất lượng: Kính hiển vi được sử dụng để kiểm tra chất lượng sản phẩm trong nhiều ngành công nghiệp như sản xuất linh kiện điện tử, sản xuất ô tô, sản xuất thực phẩm,...
• Nghiên cứu và phát triển: Kính hiển vi được sử dụng để nghiên cứu và phát triển các vật liệu mới, các sản phẩm mới và các quy trình mới. 
• Giải pháp vấn đề: Kính hiển vi được sử dụng để giải quyết các vấn đề trong sản xuất, chẳng hạn như xác định nguyên nhân gây ra lỗi sản phẩm. 

Kính hiển vi là một công cụ vô cùng quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Nó cho phép chúng ta quan sát thế giới vi mô, khám phá những bí mật của tự nhiên và phát triển những công nghệ mới. Đồng thời, nó cũng là công cụ giúp cho quá trình sản xuất và nghiên cứu được diễn ra nhanh chóng và hiệu quả hơn.